Η εκδραμάτιση ρόλων ως εργαλείο στη Διαχείριση Σταδιοδρομίας
Εργασία που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του Συμποσίου Δραματοθεραπείας
10 & 11 Μαΐου 2014, στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
Οι σύγχρονες μεταβαλλόμενες κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικές συνθήκες επιβάλλουν ανάλογη ευελιξία και προσαρμογή της Συμβουλευτικής Σταδιοδρομίας και πέρασμα από τη φάση «Testing» (= Ανάδειξη Δεξιοτήτων) στη φάση «Tasting» (Εμπλοκή, Απόκτηση Εμπειριών, Εκμάθηση Δεξιοτήτων).
Ο Συμβουλευόμενος πλέον καλείται να βγει από τη φαντασία και την υπόθεση και να περάσει στη ΔΡΑΣΗ
Στους στόχους της Δραματοθεραπείας περιλαμβάνονται :
- Η διευκόλυνση της επικοινωνίας
- Η ανάπτυξη νέων τρόπων σκέψης
- Η διερεύνηση επιλογών και εξερεύνηση τρόπων επίλυσης
- Η ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων
- Η μεταλλαγή μη βοηθητικών εμπειριών
- Η κατανόηση θεμάτων διακρίσεων (φύλο, θρησκεία, φυλή)
Τα Δεδομένα
- Η εφηβεία είναι η αναπτυξιακή φάση όπου το παιδί γίνεται ενήλικας με βασική ανησυχία τη διαμόρφωση της επαγγελματικής του ταυτότητας,
- Ο έφηβος χρησιμοποιεί την εκδραμάτιση ως κύριο μηχανισμό άμυνας στην προσπάθειά του να εκφράσει τον έντονο συναισθηματικό του κόσμο και να έρθει σε επαφή με το περιβάλλον του (acting out ως μια φυσιολογική διαδικασία;)
Οι ενήλικες καθημερινά ενσαρκώνουν ποικίλους ρόλους καθώς δεσμεύονται σε μια επαγγελματική ταυτότητα που
- είτε κατέκτησαν (συγκριτικά υψηλότερα κίνητρα επιτυχίας)
- ή τους δόθηκε και
- είτε την αποδέχθηκαν χωρίς να διερευνήσουν εναλλακτικές,
- ή την αρνήθηκαν, ακολουθώντας μια πορεία συνεχούς αναζήτησης αναβάλλοντας την ανάληψη ευθύνης για τη λήψη μιας εξειδικευμένης επαγγελματικής απόφασης
Η Μέθοδος
Η Συμβουλευτική Διαχείρισης Σταδιοδρομίας είτε αυτή απευθύνεται σε νέους που αναζητούν την επαγ/κή τους ταυτότητα (επαγ/κός προσανατολισμός) ή σε ενήλικες που επαναπροσδιορίζονται επαγγελματικά, αξιοποιώντας τεχνικές Δραματοθεραπείας εκτυλίσσεται :
- Ζέσταμα, Γνωριμία, ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης με τον Σύμβουλο ή/και τα λοιπά μέλη της ομάδας
- «Η δική μου Ιστορία», «Ο χάρτης της Ζωής μου» έμφαση δίνεται στην αφήγηση
- «Οι δύο εαυτοί, Αυτός που βλέπω εγώ και Αυτός που βλέπουν οι άλλοι»
- «Αντίληψη της ιεραρχίας», ένα παιχνίδι σε εικονικό περιβάλλον εργασίας
- «Προσωπικότητες, Ρόλοι / Πρότυπα», αξιοποίηση του Οικογενειακού Γενεογράμματος
- Συζήτηση, Αναστοχασμός Συναισθημάτων, (τι θα έκανες διαφορετικά; Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν ν’ αναγνωρίσετε τα θετικά σας στοιχεία – πώς και πόσο αποτελεσματικά πουλάτε στον εαυτό σας; Πόσο συνειδητά αναλαμβάνετε ρόλους ευθύνης, διοικείτε ομάδα, αποδέχεστε εντολές από τρίτους, κλπ; Αξίες και πρότυπα, πως ένοιωσα στο ρόλο…; Θα μπορούσε να είναι διαφορετικά;)
- «Ταξίδι στο Μέλλον», παρουσίαση βιώσιμου πλάνου δράση, η προσοχή στρέφεται στους ρόλους που παρουσιάζονται
Αποτελέσματα
Αξιοποιώντας μεθόδους Δραματοθεραπείας ο Συμβουλευόμενος εν μέσω δράσης σ’ ένα ασφαλές περιβάλλον
- Διευκολύνει τη δημιουργικότητά του, τη φαντασία, τον αναστοχασμό και την αναθεώρηση υφιστάμενων δομών και την ερμηνεία συμπεριφορών, τη μάθηση και την αυτεπίγνωση από την ευκαιρία εφαρμογής άλλων εναλλακτικών αντίδρασης, την ανάπτυξη και τελικά την αλλαγή
- Αναπτύσσει την ικανότητα αντίληψης και αυτο-ρύθμισης (=έλεγχος των συναισθημάτων και δράση με τη λογική)
- Βελτιώνει την αυτο-αποτελεσματικότητά του στο σχεδιασμό σταδιοδρομίας
- Εξελίσσει την επαγγελματική του ανθεκτικότητα (= προσαρμογή στις αλλαγές / μεταβάσεις ακόμα κι όταν οι συνθήκες είναι αποθαρρυντικές)
Βιβλιογραφία
Γαρυφαλάκη, Ε. (2013), Πολλαπλή Νοημοσύνη, Αθήνα, Εκδ. Διόπτρα,
Emunah R. (1994), Acting for Real: Drama Therapy Process, Technique and Performance, Psychology Press
Landy, R. (2001), Προσωπικότητα και Προσωπείο, Ρόλοι στη Ζωή και Ρόλοι στο Θέατρο, Αθήνα, Ελλ. Γράμματα
McFarlane, P. (2005), Dramatherapy, Developing emotional stability, David Fulton Publishers
Steinfort, T. (2005), Drama Therapy is a Valuable Asset in Career Aspiration Setting: A Multiple-Angle Investigation, Research Paper in the Department of Art Education and the Creative Arts Therapies presented in Fulfilment of the Requirements for the Degree of Master of Arts Concordia University, Montreal, Quebec, Canada
Young R., Borgen W. (1990), Methodological Approaches to the study of Career, Greenwood Publishing Group
